Blog

Neden Dengeli Beslenmeliyiz ?

Vücudun yaşaması, gelişmesi ve gereken etkinlikleri yapabilmesi için tüm besin öğelerinin gereken yerde, gereken zamanda

ve yeterli ölçüde alınmasına dengeli beslenme denir.Tüm besin öğeleri, proteinler, karbonhidratlar, yağlar, madensel maddeler, vitaminler ve sudur.

Vücuda gerekli tüm öğelerin gerektiği kadar alınmamasına dengesiz beslenme denir.

Besinler, büyüme ve güçlenmeyi sağlar, vücuda enerji verir. Yediğimiz yiyeceklerin vücudumuz için farklı önemi ve yararı vardır. Et, süt, yumurta büyüme ve gelişmeyi sağlar. Yağ, reçel, bal gibi besinler vücudun hareketi için gerekli olan gücü ve enerjiyi verir. Sebze ve meyveler vücuda vitamin sağlar. Vitaminler, hastalanmayı önler. Dengeli beslenme, vücudumuz için yararlı olan besinlerin hepsinden yeterince yemektir.

Sağlıklı beslenme, vücudun büyüme, gelişme ve günlük işlevlerinin sürekliliğinin sağlanması için gerekli olan besin öğelerinin yeterli miktarlarda alınmasıdır. Gıdalar içerdikleri besin öğelerinin benzerlikleri açısından dört gruba ayrılırlar:

1) Süt, yoğurt, peynir grubu: Süt ve sütlü gıdaların oluşturduğu gruptaki besinler protein, hayvansal yağlar, kalsiyum, fosfor, B2, B1, A vitaminleri açısından zengindir.

2) Et, yumurta ve kuru baklagiller grubu: Kırmızı et, tavuk, balık, yumurta, kuru fasulye, nohut, mercimek gibi gıdaların oluşturduğu bu gruptaki besinler başlıca protein kaynağıdır, ayrıca yağ, B vitaminleri, demir ve çinko da içerir.

3) Taze sebze ve meyve grubu: Bu gruptaki gıdalar vücut için kalsiyum, demir, magnezyum ve diğer bazı minerallerin, A, B, C, E, folik asit gibi vitaminlerin kaynağıdır.

4) Tahıl grubu: İçerdikleri karbonhidratla başlıca enerji kaynağıdır, ayrıca B grubu vitaminleri içerir.

Beslenme, yalnızca iştah duyduğunuz yiyecekleri yemeniz veya açlık hissini gidermeniz değildir. Açlık hissini bir parça simit veya şekerli bir içecekle de yatıştırabilirsiniz; fakat bu şekilde beslenmiş olmazsınız; ancak vücudunuzun besin ihtiyacını geçiştirmiş olursunuz. Bazı bilgisiz kişiler ise sabah sosisli yumurta, öğlen ızgara tavuk, akşam köfte yiyen birinin çok iyi beslendiğini düşünürler. Oysa bilimsel açıdan bakıldığında bu da sağlıklı bir beslenme şekli değildir.

İnsanların yaptıkları işlere göre de beslenmeleri gerekir. İşini fiziksel kuvvet kullanarak yapan ve çok yorulan bir kişi ile masa başında çalışan ve az efor sarfeden bir kişinin beslenme şekilleri farklı olmalıdır. Bir sekreter, bir duvar ustası, bir demirci, bir öğretmen farklı beslenmek durumundadırlar çünkü yaptıkları işlere göre harcadıkları enerji miktarı farklıdır.

Dengeli beslenme, insanın büyümesi, gelişmesi, bir ömür boyu sağlıklı ve verimli yaşaması için ihtiyacı olan besinleri gereken miktarlarda yiyip içmesidir. Vücut için gerekli olan besin türlerinden herhangi biri alınmadığında, büyüme ve gelişmenin sekteye uğradığı ve çeşitli hastalıkların ortaya çıktığı, bilimsel araştırmalar sonucunda ortaya konan bir gerçektir.

Vücut sağlığının istenilen düzeyde olması, yaşamın sağlıklı devam edebilmesi, vücudun aşınan ve yıpranan kısımlarının yenilenebilmesi için doğru beslenmek gerekir. Yaşları genç olduğu hâlde bazı insanların yıpranmış ve yaşlı görünmelerinin sebeplerinden biri yanlış beslenmedir.

Temel sağlıklı beslenme kuralları

Az ve sık yemek; güne mutlaka kahvaltı ile başlamak; öğün atlamamak; abur cubur yememek; günde en az dört beş bardak su içmek; kolalı içecekler, çay, kahve, kızartma, kavurmalar, aşırı yağlı, tuzlu ya da şekerli gıdalar ve açıkta satılan yiyeceklerden kaçınmak; yağ seçiminde doymamış yağları tercih etmek; yiyecekleri hazırlarken içlerindeki besin öğelerinin korunmasına dikkat etmek ve uygun koşullarda saklamak; çiğ yenen meyve ve sebzeleri bol ve temiz suyla iyice yıkamak; her yaş ve dönem için gerekli temel sağlıklı beslenme kurallarıdır.

Yedikleriniz, güçlü ve zinde olmanızı sağlayarak, yaşam kalitenizin artmasını da sağlayabilir; sağlığınızı olumsuz etkileyerek yaşam kalitenizin düşmesine de sebep olabilir.

Dengeli, düzenli ve akılcı beslendiğinizde, beyniniz daha iyi, daha berrak çalışır, hafızanız güçlenir. Veriminiz, bağışıklığınız artar, hastalıklara karşı daha dirençli hale gelirsiniz, cildiniz sağlıklı olur. Kısaca daha kaliteli bir yaşam sürersiniz.
Dengeli ve Düzenli Beslenmezsek; Vücudumuzun direnci azalır, hasta oluruz. Büyüme ve gelişmemiz yavaşlar. Yaralarımız iyileşmez. Çabuk yoruluruz. Öğrenme hızımız yavaşlar. Yüzümüz solgun ve yorgun görünür. Okul başarısı azalır ve dikkatimiz dağılır.

---